Dit was de Ontmoetingsdag Wegspotters!

Op 29 september ging nu al voor de vijfde keer de Provinciale Ontmoetingsdag door, Een (halve) dag waarop Wegspotters uit Oost-Vlaanderen bedankt worden voor hun vrijwillige engagement. Dit jaar vond hij plaats in Buggenhout, de gemeente die het meest recent instapte in het project en we dus graag wilden leren kennen. Anders dan vorige jaren was eind september de meest geschikte datum. Al hadden we niet het stralende lenteweer als de voorgaande jaren, september wordt toch algemeen beschouwd als de start van het wandelseizoen, dus dat kwam mooi uit!

De ontvangst in Opdorp, deelgemeente van Buggenhout, was hartelijk, en we werden verwend met heerlijke ontbijtkoeken. Mevr. Riet Gillis, gedeputeerde voor Mobiliteit en Leefmilieu, verwelkomde iedereen in naam van de provincie en benadrukte het belang van een fijnmazig en goed onderhouden trage-wegennetwerk. Haar aanwezigheid gedurende de hele voormiddag is een bevestiging hoezeer de inzet van de Wegspotters hiervoor vanuit de Provincie gewaardeerd wordt.

Hierna deed Vincent Van Heghe (Trage Wegen vzw) de terugkoppeling naar de bijeenkomst van vorig jaar in Wetteren. Een van de hete hangijzers was toen de problematiek rond zwerfvuil. Zwerfvuil is altijd al een heikel punt geweest. Langs drukke wegen, bij vuilnisbakken en langs trage wegen die ook toegankelijk zijn voor auto’s vinden ze het meeste zwerfvuil terug. Vele wegspotters treden hier vaak ook zelf tegen op langs hun peter- en meterwegen.

Ook andere initiatieven schieten als paddenstoelen uit de grond, zoals ‘ploggen’. Dit komt overgewaaid uit Zweden en is een samentrekking van ‘plocka upp’ (= oprapen) en ‘joggen’, al joggend afval opruimen dus. In de recent ontwikkelde applicatie WePlog kan je, een beetje gelijkaardig aan Mobimelder, aangeven welke straten je schoon hebt gejogd. Tenslotte heb je nog ‘Mooimakers’, een initiatief van de Vlaamse overheid dat particulieren, bedrijven, scholen en verenigingen aanspoort om hier extra aandacht aan te besteden.

Om het zwerfvuilprobleem grondig aan te kunnen pakken, moeten we een duidelijk beeld krijgen van waar het zich het vaakst manifesteert: rond vuilbakken, zoals vaak wordt geopperd? Langs verlichte of net donkere paadjes? Doodlopende (los)wegen of ook op baantjes met meer sociale controle? Is de plaats delict bereikbaar met een auto/motor of is was de sluikstorter te voet of per fiets? Daarvoor is het van goudwaarde om deze meldingen nauwgezet door te geven aan de gemeente, bijvoorbeeld via Mobimelder. Dit kan zowel via de app als via de website, of door middel van een combinatie ervan. Dit werd nog even verduidelijkt via het stroomdiagram. Na rondvraag bleek dat de meeste wegspotters hun meldingen via de online platform ingeven. De interface van de app kan nog wat toegankelijker.

(lees verder onder de afbeelding)

Ook naar de ervaringen van de aanwezige wegspotters wordt gepolst. Een aantal van hen merkt op dat ze het gevoel hebben dat de hoeveelheid zwerfvuil afneemt, en hun inspanningen dus lonen. Fantastisch! Het zou goed zijn als gemeenten hierover meer zouden communiceren en cijfers van aantal opgehaalde zakken bijvoorbeeld zou vermelden in het gemeenteblad: “de mensen met de neus op de feiten drukken.” Een andere wegspotter hamert ook op sensibilisering, bij voorkeur met een humoristische insteek, en brengt dat idee direct in de praktijk met deze quote:

“Hoe meer jij gaat droppen, hoe meer ik moet stoppen”

Ook de wildgroei aan bewegwijzering komt aan bod: toeristische signalisatie die vaak elk hun eigen drager hebben. De provincie erkende dit probleem en liet meteen weten hier ondertussen rekening mee te houden: hun palen mogen ook voor andere recreatieve bewegwijzering gebruikt worden. Vincent kan dit bevestigen voor de situatie in Ninove, en ook de schepen van Buggenhout laat weten dat hierop wordt gelet bij de vervanging ervan.

Daarnaast kwamen nog wel wat praktische vragen over het beheer van trage wegen, en enkele interessante suggesties om het meldingsplatform gebruiksvriendelijker te maken. Die nemen we mee!

Andere mooie initiatieven komen ter sprake, zoals de tragewegen-naambordjes die in heel de provincie opduiken. Jan, mobiliteitsambtenaar van Oost-Vlaanderen, licht toe dat momenteel 17 van de 60 Oost-Vlaamse gemeenten hiervan gebruik maakt om de herkenning (én bescherming) van de trage wegen te vergroten – met dank aan de provinciale subsidie van 60%!

Die tragewegennaambordjes kan je, samen met de Wegspotters, eigenlijk als de laatste fase van het tragewegenplan beschouwen, na inventarisatie – visie – uitvoering (heropening/verlegging/herstel). De volgende uitdaging die geopperd werd, is dan de intergemeentelijke verbindingen, de trage wegen die de gemeentegrenzen overschrijden. Jan en Mevr. Gillis beamen dat de Provincie hier inderdaad ook op wil inzetten om op het eind van de beleidsperiode een echt “provinciaal” netwerk van trage wegen te bekomen.

Tenslotte kwam ook het community-aspect van Wegspotters aan bod: het zou extra motiverend zijn als de wegspotters onder elkaar zouden afspreken om tegelijkertijd hun wegen te gaan controleren, en dan de gezamenlijke resultaten te bewonderen… Gecoördineerde activiteiten leiden tot meer resultaat en zichtbaarheid. Ook een regelmatige bijeenkomst op gemeentelijk niveau zou de betrokkenheid zeker ten goed komen. Vincent tipt hiervoor gebruik te maken van de facebookgroep Wegspotters Oost-Vlaanderen, waar je spontane acties kunt afspreken of een update delen over jouw eigen trage wegen. Aan alle facebookgebruikers dus de oproep om lid te worden van deze groep!

Vervolgens was André Verstraeten aan het woord. Hij gaf een inspirerende presentatie over de trage wegen in de gebieden die beheerd worden door vzw Durme.

Na al dat gebabbel is het tijd voor een frisse neus. Schepen Geert Mannaert neemt ons mee langs trage wegen in Opdorp, met zijn uitgestrekte Dries (= het grootste plein van Vlaanderen, weliswaar met park-allures), de recent gerestaureerde ijskelder en het oude kasteel. De wandeling wordt opgesmukt met een heleboel boeiende anekdotes over hoveniers en kwajongens...

Nadien werd er gezellig nagepraat en werden de vrijwilligers met een verwikkend lokaal biertje en een attentie in de vorm van enkele wandelkaarten bedankt voor hun jaarlijkse inzet.

Medewerkers Trage wegen Provincie Oost-Vlaanderen: Vincent Van Heghe (Trage Wegen vzw), Jonathan Clercx (Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen), Viola Van Rossum (Regionaal Landschap Meetjesland), Lies Vervaet (Regionaal Landschap Schelde-Durme), Jan Lescrauwaet (Dienst Mobiliteit, Provincie Oost-Vlaanderen)